Van gastblogger Marjolijn Hut.
Als je op internet gaat zoeken op pollenallergie kom je hoofdschudden tegen als één van de duidelijkste symptomen van pollenallergie. Nou, niet altijd dus. Bij Ivar begon het heel langzaam en totaal niet volgens het vaste patroon met hoesten, erge loopneus of hoofdschudden. Al tijdens het eerste jaar dat ik hem had viel me op dat hij in het najaar en voorjaar een “slechte” periode had. Weinig energie, snel moe tijdens training, snel zweten en klein beetje heldere snotneus. Niets heel raars en aangezien het tegelijk was met het krijgen en ruien van de wintervacht, heel verklaarbaar.
Ook had hij in februari/maart altijd een paar dagen hoge koorts zonder echte verklaring. Bloedwaardes waren niet heel afwijkend, klein beetje verhoogd wat ontstekingswaarde betreft maar niet alarmerend. Geen directe tekorten aan mineralen of vitaminen. Ook hielpen supplementen zoals selenium, zink en verschillende anderen niet. Wat nu?
Vacht
Tijdens de tweede zomer dan ik hem had, bleef hij in zijn dikke vacht zitten die bovendien ook nog krullend werd. Zowel alternatieve als reguliere artsen dachten gelijk aan Cushing, en zo zag het er ook uit. Alleen uit test bleek dit niet het geval. Wel had hij een wormeninfectie opgelopen bij de stal waar hij toen stond. Dus er was weer een logische verklaring, bloedarmoede door wormeninfectie. Na twee wormenkuren knapte hij ook weer wat op.
Voorjaar
Toen kwam het voorjaar. Ook nu kreeg Ivar in maart een paar dagen hoge koorts. Alleen dit keer werd het niet minder na 3 dagen. Integendeel, hij werd steeds ellendiger. Hij kreeg het benauwd, snelle ademhaling, neusgaten open en nul energie. Dus dierenarts erbij. Bloedwaardes gaven weer lichte verhoging van infectiewaardes aan maar opnieuw niet op zo’n niveau dat dit de klachten kon verklaren. Verder waren waardes keurig, lever was goed, nieren waren goed, geen tekorten. Wat nu? Dierenarts dacht aan een infectie in de longen dus hij kreeg antibiotica. Hoewel hij wel wat meer energie kreeg, verbeterde zijn ademhaling amper. Bovendien kreeg mijn paardje dat nog nooit een stap kreupel bij mij had gelopen, opeens een zware hoefzweer erbij en begon hij slijm op te hoesten. Nog steeds had niemand een idee wat er aan de hand was behalve dat het in zijn longen zat. Begin juni iemand erbij geroepen die op stal een longscopie en spoeling kon doen. Ivar was in twee maanden zo slecht geworden dat ik hem niet meer durfde te vervoeren en serieus aan euthanasie zat te denken, beestje was zo benauwd dat hij nog geen 10 meter kon lopen.
Doordat ik mee kon kijken werd het verhaal een stuk duidelijker. Tijdens de longscopie was te zien dat er enorm veel push onder aan zijn luchtpijp stond. Gelukkig bleek uit de longspoeling dat er geen bacteriën in zijn longen zaten en dat hij geen longschade had opgelopen. Na een week kwam ook het bericht dat de meest voorkomende virussen waren uitgesloten.
Door de rare reactie van mijn toenmalige dierenarts (nee, nog een keer antibiotica gaat niet helpen als er geen bacteriën zitten), een second advies gevraagd bij de dierenarts die bij de staleigenaresse kwam. Op basis van alle onderzoeken concludeerde zij dat het een soort van astma moest zijn. Doordat het altijd in het voorjaar begon en in de winter ophield was het logisch dat het waarschijnlijk een pollenallergie was. Vanwege zijn conditie kreeg hij een zware dosis ontstekingsremmend medicijn ingespoten. Verder moest hij de eerste paar weken elke dag 2 keer pufjes hebben met flixotide en ventipulim om zijn longblaasjes open te zetten en de ontstekingen in zijn longen te verminderen. Daarna in 2 weken alles gaan afbouwen. Gelukkig reageerde Ivar goed op de behandeling en binnen een week was het hoesten weg.
Zomer
Dit speelde allemaal in de zomer van 2017. Nu zijn we 3 jaar verder en heb ik heel wat kennis bijgekregen over wat werkt bij pollenallergie. Door bij te houden welke pollen actief waren en wanneer hij pufjes nodig had, weet ik nu dat hij vooral heftig reageert op elzen pollen. Die komen in het voorjaar in de lucht en inderdaad, zodra Ivar zijn jaarlijkse koortsaanval krijgt in het voorjaar, geeft de pollenradar aan dat de berkenpollen hoog zijn. Door wat simpele maatregelen te nemen heeft hij de afgelopen jaren maar twee of drie keer per jaar enkele dagen pufjes nodig gehad. Maatregelen die hielpen:
– Op tijd scheren, zowel in de winter als zomer. Hierdoor kan hij zijn warmte goed kwijt en wordt niet benauwd.
– in de zomer staat hij in open weilanden waar het altijd wel een beetje waait. In de winter staat hij in een paddock die niet beschut is zodat de stof of pollen altijd weggewaaid worden.
– zijn stal in de nacht is goed geventileerd en hij staat op zaagsel.
– Hij krijgt geen hooi, maar kuilgras in de winter. Op internet vind je vaak het advies om hooi te gaan stomen om het stof eruit te halen. Alleen als de opslag van het hooi in de buurt van de stal is, is het probleem niet opgelost. Van de 8 paarden bij Ivar op stal, moet er 1 om medische reden hooi hebben. Hiervoor staan er twee kleinere balen hooi bij de stal. Dit gaat nog net. Bij meer opslag gaat Ivar hoesten.
– bij warmte minder inspannend trainen of dit te doen in de ochtend of avond als het afgekoeld is. Als hij toch wat benauwd wordt, rustig trainen met veel stap tussendoor zodat hij op adem kan komen. Kortom training aanpassen aan warmte en pollen in de lucht.
– Bij extreme warmte goed koelen zodat hij niet oververhit.
– Op buienradar zit ook een pollenradar. Super handig. Ook als het niet te warm is, weet ik wanneer ik mijn training moet aanpassen vanwege veel pollen in de lucht. Ook zijn er op internet genoeg sites te vinden met daarop een kalender met wanneer welke pollen in de lucht zijn.
Do en Don’t pollenallergie
– Ga niet uitproberen wat werkt. Longontsteking is een gevaarlijke aandoening die dodelijk kan zijn. Als je paard benauwd is, roep er dan gelijk een dierenarts bij. Liefst eentje die bekend is met longproblemen bij paarden. Een benauwd paard kan een allergie hebben maar ook een bacteriële of virus infectie. En zelfs een probleem in de buik kan druk geven op de longen waardoor een paard benauwd wordt.
– Zet je paard niet 24 uur buiten. Zeker als dat in bosachtige omgeving is, vererger je de klachten juist. In een goed geventileerd stal komen minder pollen voor dan in de open buitenlucht waar de pollen niet wegwaaien doordat het beschut is. Dit is ook het grote verschil met stofallergie waar juist op stal zetten de symptomen verergert.
– Ga niet allerlei dure supplementen gebruiken die je op internet kan vinden tegen benauwdheid. Zolang je niet weet waarom je paard benauwd is, kun je ook niet behandelen en kunnen deze supplementen zelfs schadelijk zijn.
– Ditzelfde geldt voor adviezen van anderen. Jouw paard is niet dat van een ander en opnieuw, er kan iets heel anders aan ten grondslag liggen.
– Niet scheren want een paard heeft een goede natuurlijk thermoregulatie. Tja, vraag eens aan iemand die astma heeft, hoe die het vindt om met een bontjas aan te gaan sporten in de warmte.
– laat zo snel mogelijk een longscopie en longspoeling doen. Hiermee kun je in korte tijd veel meer duidelijkheid krijgen over waar het probleem ligt en daarmee ook sneller een behandeling starten. Dit kan ook op stal gebeuren maar is dan wel duurder.
– Desensibilisatie voor pollen via immunologie is mogelijk. Deze behandeling moet dan alleen wel voor 2 tot 3 jaar worden volgehouden. En helemaal over zullen de klachten niet gaan maar zeker bij pollenallergie is er wel enig wetenschappelijk bewijs dat dit tot meer dan 50% van de klachten kan weghalen. Puur Pollen is een voorbeeld hiervan.
– Pollenmasker of neusnetje gebruiken kan helpen maar dit is per paard verschillend. Ivar vond deze zo irritant dat hij er juist van ging hoofdschudden, iets wat hij nooit doet. Terwijl dit bij andere paarden juist goed werkt. Koop daarom eerst een goedkoop neusnetje en probeer het uit.
– Bij hoofdschudden gelijk denken aan pollenallergie. Ook dit kan veel verschillende oorzaken hebben wat vaak meer te maken heeft met irritatie van de neus. Dit kan door pollen komen maar ook veel andere oorzaken hebben zoals gestoten, vliegjes of een abces. Ook hier geldt dus, overleg eerst met je dierenarts.
– stofallergie en pollenallergie door elkaar halen. Hoewel Ivar ook op stof reageert, zoals in hooi zit, is dit toch iets totaal anders. Het duidelijkste verschil zit hem vaker in de tijd dat paarden last krijgen. Bij pollenallergie zijn de klachten in de zomer meer aanwezig dan in de winter. Bij stofallergie is dat vaak andersom. Maar ook hier zijn natuurlijk weer genoeg uitzonderingen op.
– Als laatste, pollenallergie kan ook leiden tot allergie voor bepaalde voedingsmiddelen zoals appels en wortelen, de zogenaamde kruisbesmetting. Dit kun je alleen maar door uitproberen ontdekken.
– Een dure allergietest laten doen om zeker te weten welke pollen het veroorzaken, is niet aan te raden. Helaas zijn deze tests nog niet volledig betrouwbaar. Vaak is het ook niet beperkt tot 1 soort pollen. Ivar reageert het sterkst op Elsen pollen in het voorjaar. In het najaar heeft hij ook een dipje. Maar daar heb ik nog geen specifieke pollen aan kunnen koppelen.
