Door Eline Manon Schrijver
Onze merries en veulens staan op de berg bij ons huis, wat een groot gebied is. Ze staan daar zeg maar al heel hun leven. Op een avond eind augustus zie ik Þyrla alleen lopen, zonder haar mooie veulen Hetja. Wat heel raar is, omdat Þyrla een merrie is die haar veulen echt heel dicht bij zich houdt en heel erg op haar past. Ik was onderweg met een paar fotograven die foto´s van onze hengsten zouden maken, en kon niet weg om te kijken. Dus ik belde Jón op of hij kon gaan kijken of alles ok was. Hij ging kijken, zag het veulen ook niet. We besloten om alle paarden van de berg te halen en naar de paardestal te brengen.
Zo gezegd zo gedaan. Toen hebben we Þyrla terug op de berg gezet, om te kijken of zij ons naar het veulen zou brengen. Ze bleef maar heen en weer rennen, maar er gebeurde niks verder. Dus hebben we haar weer gevangen en is Jón met haar omhoog gelopen. Wij zijn express beneden gebleven om haar niet af te leiden. Halverwege de berg liet Jón haar weer los, om te kijken wat ze zou doen. Ze begon voor hem uit te lopen, maar naar het noorden. Wat wij heel vreemd vonden omdat wij dachten dat het veulen waarschijnlijk ergens meer naar het zuiden zou zijn. Maar goed, ze liep lekker door, duidelijk een spoor volgend, omdat ze zigzag liep en telkens rook aan de grond en dan verder liep. Vanaf de weg was het geweldig om dit te volgen, te zien hoe ze dit deed. Echt puur natuur.
Op een gegeven moment belde Jóns telefoon, hij stopte om te antwoorden. Þyrla stopte ook, draaide zich om en begon richting het zuiden te lopen. Na een poosje stopte ze. Maar er was niks te zien… Tot Jón heel goed om zich heen keek, toen zag hij dat op een plek een meter of 50 ervandaan het gras plat was alsof er iets uitgegleden was. Nog zag hij verder niks. Toen hij die plek beter bekeek vond hij een gat in de grond en daar in lag het veulen. In een plas water (er zijn veel ondergrondse stroompjes in onze berg), maar levend! Ongelofelijk! Hij belde mij gelijk op, dat we een schep en touwen nodig hadden. We zijn nog nooit zo snel de berg op gerend!
Gat een stuk groter gemaakt en het veulen eruit getild. Wat was ze zwaar. Ze was toen 3 maanden oud. Ze kon niet staan, maar wel gewoon liggen. Dus het volgende dilemma was om haar naar de stal te krijgen, want er is geen weg op onze berg. Onze buurman is met zijn pick up naar boven gereden en we hebben haar achterop getild. Hebben met zijn drieën achterop de auto gezeten bij het veulen toen hij naar beneden reed. Dat was heel eng, want vaak helde de auto over naar een kant en waren we bang dat hij om zou klappen. Maar goed, uiteindelijk, beneden aangekomen, besloten we om haar naar de schapenstal te brengen, daar was een schuur met stro waar we haar wilden neerleggen om bij te komen. Mijn dochter heeft de moeder gevangen en is met haar meegelopen naar de stal. Op weg naar de stal kreeg het veulen nog een paniekaanval en begon heel hard te spartelen. Wij klopten op het raam om de auto te stoppen, maar de chauffeur dacht dat we wilden dat hij opschoot en nam een mooie James Bond bocht naar beneden. Adrenaline ten top!
Aangekomen in de stal, begon Hetja gelijk te eten en drinken. Ze was ontzettend vies en nat, en duidelijk heel erg moe. Om middernacht kwam de dierenarts, en kreeg ze medicijnen tegen ontstekingen en een infuus. Toen dachten we echt dat ze gewoon de dag erna op zou staan. De volgende ochtend ben ik heel vroeg bij haar gaan kijken, maar helaas, ze lag nog op de grond en wilde niet opstaan. Aangezien het mooi weer was, besloten we haar naar buiten te brengen zodat ze op het gras zou liggen en kon eten. Want eten deed ze, ze at alles wat los en vast zat. Zelfs als ze plat op de grond lag, dan wilde ze nog eten.
Dinsdag kwam de dierenarts weer om te kijken wat ze voor haar kon doen. We waren bang dat ze longontsteking had. Wat ze ook had, en dat ze niet opstond was heel erg. Nieuwe medicijnen. Ook oogdruppels omdat er een waas over 1 oog zat. De dagen gingen voorbij, en hoewel ze vrolijk was, en at, stond ze niet op. Op vrijdagochtend, toen ik oefeningen met haar benen deed sprong ineens de huid open op haar voorbeen. Ik schrok echt. Toen besefte ik dat als Hetja zou leven, moest ze naar de stal van de dierenarts. Ik wilde haar niet vervoeren ivm de longontsteking, maar we hadden echt geen keuze. Dus in de trailer. De dierenarts woont ruim 50km verderop. Daar kreeg ze opnieuw infuus, de stalwanden werden bekleed met luchtbedden zodat ze zich nooit pijn kon doen als ze zou proberen op te staan.
De komende dagen, lag ze tussen hel en aarde. Zo ziek van de longontsteking. De dierenarts en zijn familie keken dag en nacht bij haar, meer dan ik ooit had kunnen vragen. Op maandag belde Ingunn mij en zei dat ze dacht dat het hopeloos was. Maar, nog steeds at Hetja alles wat ze kreeg. Ik vroeg om 24 uur. Ingunn dacht dat het hopeloos was, maar gaf toe. En een wonder, na 24 uur ging de koorts naar beneden! Zo blij! Wat een sterk veulen, ongelofelijk. De longontsteking werd langzaam beter, maar haar benen waren heel slecht. Doordat ze in het water gelegen had lagen heel haar benen open van beneden tot boven. In haar linker voorbeen had ze een ontsteking in haar knie. Ze bleef maar liggen en wilde niet opstaan. Ingunn heeft haar alles gegeven om haar beter te maken wat ze kon. Na 17 dagen stond ze voorzichtig op met hulp van Ingunn en haar man Pálmi. Ongelofelijk. Ze stond een klein poosje, en ging toen weer heel blij liggen. Maar wat wilde ze graag opstaan. ´s Ochtends was, voordat er gevoerd werd, het eerste werk om haar te helpen opstaan. Tot na een paar dagen, er dringend iets moest gebeuren en ze niet haar eerst konden laten opstaan. Toen werd Hetja boos en stond zelf maar op. Daarna ging het wel een stuk beter, ze kon zelf gaan staan en liggen. Maar ze mocht niet uit de box ivm de ontsteking en wonden.
Het bleek al snel dat de strekpees in niet orde was en dat ze een spalk nodig had aan haar linker voorbeen. Toen heb ik wel een moment gehad, dat ik echt op wilde geven. Maar toen zei Ingunn dat het een goede kans had om goed te komen. Een strekpees kan heel veel hebben. Dus door gingen we maar. En al die tijd was ze op stal bij Ingunn. Half november mocht de spalk eraf, en langzaam mocht ze wat haar box uit. Heerlijk. Uiteindelijk hebben we haar rond 1 december opgehaald en naar huis gebracht. Ze heeft dus 3 maanden in de stal van de dierenarts doorgebracht.
Heerlijk was het om haar thuis te hebben. Ze is ook ontzettend lief, echt mijn vriendinnetje. Ze heeft de hele winter op stal gestaan, en rond de stal in de weide. Van het voorjaar konden we er toch niet meer omheen en moest ze terug in de kudde. De zomer brengt ze door met de merries en de veulens. Waar ze het heerlijk naar haar zin heeft en ze rustig weer de manieren van de kudde kan aanleren. Ze is echt geweldig, ze komt vaak even gedag zeggen, en geniet duidelijk van het leven. De prognose is dat ze helemaal genezen is. Zo bijzonder, ze heeft zoveel dagen echt op het randje van de dood gezweefd. Ik dacht in het begin dat ze niet zolang in dat gat gezeten heeft, maar nu gok ik dat ze toch wel 48 uur daar gelegen heeft, als je naar haar verwondingen kijkt. Maar het is blijkbaar heel bijzonder, want het verhaal heeft hier in IJsland echt in alle kranten gestaan en kreeg ontzettend veel aandacht op internet. Ik ben mijn dierenarts heel erg dankbaar, niet alle dierenartsen hadden zoveel tijd en liefde besteed aan een veulen. Zonder haar, haar man en dochter, had Hetja het niet gered, dat is heel zeker.
Hetja frá Hofi haar moeder is Þyrla frá Eyri en de vader Þórálfur frá Prestsbæ. Ze heeft indertijd de winter in en rond de stal doorgebracht, in mei, toen ze ongeveer een jaar oud was, hebben we haar terug gezet in de kudde. De zomer heeft ze thuis doorgebracht met de merries en de veulens. Sinds de herfst dat jaar is ze gewoon een deel van de hele kudde. Het gaat heel erg goed met haar. Ze ziet er prachtig uit, groot en supermooi. Ik heb haar afgelopen winter de beginselen van het rijden bij gebracht. Ze was echt geweldig. Het is eeuwig zonde dat ze nooit kan laten zien wat voor kwaliteiten ze heeft. Maar dat durf ik niet aan. Ik ben bang dat mocht ze ooit kreupel worden, het over is. Ze staat op dit moment bij de hengst Draupnir frá Stuðlum voor een veulentje in 2022. Ze mag haar leven bij ons doorbrengen als fokmerrie.
